Tekst en foto’s: Bart Jonker

Breil sur Roya –  De zomervakantie nadert en u maakt misschien plannen om op reis te gaan. Of u heeft die reeds gemaakt. Met de chaos op luchthaven Schiphol is het wellicht prettiger om met de auto of trein op vakantie te gaan. Weet u uw vakantiebestemming nog niet? In deze rubriek ‘Op reis’ wordt u een beetje op weg geholpen met mooie plekjes in Europa. Zoals deze week het romantische en beeldschone Breil sur Roya, dat verborgen ligt in het achterland van de Côte d’Azur in het departement Alpes-Maritimes, nabij de Italiaanse grens.

Voor natuur- én cultuurliefhebber
De naam Breil heeft niets met het gelijknamige horlogemerk van doen, dat overigens uit Milaan komt. Als u aan de Côte d’Azur of de Bloemenrivièra bivakkeert, is een dagtrip langs de fraaie en aquablauw gekleurde rivier de Roya  (in het Italiaans ‘Roja’) en door haar vallei best een interessante optie. Toeren door deze ‘gorges’ – ruige bergketens uitgesleten door de rivier – is een regelrechte aanrader voor de natuur- én cultuurliefhebber. Dit stroomgebied maakt deel uit van het natuurpark Alpes-Maritimes. Vanuit het Italiaanse Ventimiglia, waar de Roya uitmondt in zee, is het handigst om de autotoer te beginnen richting Col de Tende, maar ook vanuit de fraaie Franse kustplaats Menton en de bergplaats Sospel kunt u via de bergwegen er komen. Vanuit Ventimiglia rijdt er tevens een treintje langs de Roya naar Cuneo en Turijn, dat stopt in Breil sur Roya. Houd er dan wel rekening mee dat de treinreis met veel tunnels gepaard gaat. Want u leest het goed: het stroomgebied van de Roya doorkruist deze twee landen, Italië en Frankrijk. De blauwgekleurde Roya is hier een uitermate belangrijke rivier en de opwekking van energie via de stuwdammen zorgt voor een groot deel van de elektriciteit in dit gebied. Het is met recht een levensslagader voor zowel de mens als voor de flora en fauna in deze omgeving.

Korte geschiedenis
Omdat Breil sur Roya midden in een strategisch grensgebied van Frankrijk en Italië ligt, is het niet zo vreemd dat het door de eeuwen heen als een soort weerhuisje veel te duchten heeft gehad van wisselende overheersingen. De nederzetting bestond al in de pre-Romeinse tijd die bevolkt werd door een bergvolk, de zogenaamde Keltische-Liguren ‘Cappilattii Alpini of Montani’. In de Romeinse tijd maakte de plaats deel uit van Albintimilium, het huidige Ventimiglia. Na de val van het Romeinse rijk vonden invasies en overheersingen plaats door Gothen, Lombarden en Saracenen. In de 10^de eeuw werd het bezit van de graven van Ventimiglia, maar in 1258 kocht de Franse Karel I van Anjou, Graaf van de Provence, de rechten van Breil. Na een periode van conflicten moest Breil zich in 1388 onderwerpen aan Savoya. In 1631 werd Breil door een grote pestepidemie geteisterd. De hoog opgelegde oorlogsbelastingen van Savoya, leidden er mede toe dat in 1692 Breil zich aansloot bij de Franse koning Lodewijk XIV. Het keerde echter in 1700 terug naar Savoya, werd een Markizaat aan het hof van Turijn en had vervolgens te lijden onder de Spaanse en Oostenrijkse Successieoorlogen. In 1793 werd het na de Franse revolutie weer 21 jaar Frans. Na de periode van de Sardijnse Restauratie, kozen de inwoners in 1860 er formeel voor Frans te blijven. In 1940, na de oorlogsverklaring en inval van de Italiaanse dictator Mussolini in Breil, werden de inwoners even geëvacueerd naar de Franse kust. In 1943 werd Breil bezet door de Duitse troepen. De bezetter dwong de bewoners in 1944 te evacueren naar Turijn, nadat de Geallieerden in 1944 het nabijgelegen Sospel hadden heroverd. Hevige gevechten vonden er toen plaats in Breil. Na het einde van WO II was Breil compleet geplunderd en aanzienlijk verwoest en vond de wederopbouw plaats. Vanwege de moed van een aantal inwoners, kreeg Breil van de Franse staat het eervolle Croix de Guerre (Oorlogskruis) 1939-1945 met vermeilster.

Ter plekke verliefd worden
Flaneer heerlijk door de fraaie antieke straatjes en steegjes van Breil en proef hier de zuidelijke sfeer en haar geschiedenis. Geniet ook van de fraaie natuur en de prachtige bloeiende oleanders en bougainville en natuurlijk de prachtige rivier in de vallei van de Roya: een plaatje. Naast Breil sur Roya kunt u de schilderachtige plaatsjes Airole (IT), Saorge, La Brique, Tende (FR) en Limone di Piemonte  (IT) in de Roya-vallei aandoen. Liever uw vertier zoeken aan zee? Menton ligt redelijk nabij en is zeker uw (strand)bezoek waard. De Fransen steken zelf ook graag even de grens over om goed te gaan uiteten (en vaak voordeliger!) in de vele Italiaanse eetgelegenheden van onder andere Ventimiglia, Bordighera en Sanremo. Afijn, u zult waarschijnlijk ter plekke verliefd worden op deze geheel fraaie streek. De foto’s lichten al een tipje van de sluier op. Wat is het hier sprookjesachtig mooi! Heeft u er al zin in?

Volgende keer: de wijnen uit het Duitse Zwarte Woud
Geen reisplannen voor Frankrijk? Misschien wordt Duitsland wel uw volgende reisbestemming. Dat komt dan goed uit, want in een volgende aflevering van de rubriek ‘Op reis’ vertelt deze krant u alles over de mooie wijnen uit het Duitse Zwarte Woud en deze fraaie wijnstreek. Komt dat zien en proeven! Houd deze krant daarom goed in de gaten.

Foto boven:  Het beeldschone Breil sur Roya, een verborgen juweeltje.

.