Door Bart Jonker

Heemstede/Bloemendaal – Mensen die werken in (moes)tuinen, parken, bossen, duinen – bijvoorbeeld boswachters en hoveniers – of mensen die zich in het algemeen regelmatig in de natuur ophouden, zoals wandelaars, lopen vaker het risico om in aanraking te komen met teken. Zo ook kinderen die in de natuur ravotten en spelen, alsmede uw huisdier. Ook op uw vakantieadres. Vooral de combinatie van de regen en warmte de laatste tijd, heeft ertoe geleid dat de tekenpopulatie juist nu extra goed gedijt. Wees dus alert.

Wat is een teek?
Een teek is een lid van de spinnenfamilie. Ze zijn minuscuul (1 tot 3 mm) en worden daarom niet altijd met het blote oog meteen opgemerkt. De schapenteek (Ixodes ricinus) komt in Nederland het meest voor. Teken komen vooral voor in bossen, duinen, heidegebieden, beschutte weilanden, parken en tuinen. Daar leven ze in hoog gras en tussen bladeren bij bomen en struiken. Teken leven van bloed. Hun gastheer kunnen dieren of mensen zijn. Ze kunnen ongemerkt uren of zelfs dagen op de huid zitten en zich volzuigen met bloed. Meestal zijn tekenbeten onschuldig. Toch is het belangrijk een teek zo snel mogelijk te verwijderen. Het risico is dat teken namelijk besmet zijn met de lymebacterie en de ziekte van Lyme overdragen.

Tekenbeet voorkomen
Neem de volgende maatregelen in acht als u de natuur of tuin ingaat:

• Blijf zoveel mogelijk op de paden en vermijd dichte begroeiing, hoog gras en struikgewas.
• Draag dichte schoenen, lange mouwen en een lange broek. Stop broekspijpen in uw sokken. Tip: op lichte kleding zijn teken beter te zien.
• Draag kleding die geïmpregneerd is met een insectenwerend middel of spuit uw kleding in met een middel dat DEET (diethyltoluamide) bevat.
• Smeer de onbedekte huid in met middel dat DEET bevat en dat geschikt is voor de huid. Lees goed de aanwijzingen op de verpakking alvorens u DEET gebruikt vanwege mogelijke (huid)allergieën voor de bestanddelen, of vraag advies aan uw drogist, apotheker of huisarts.
• Controleer na uw wandeling of werk in de natuur bij thuiskomst uzelf goed of u geen teek hebt opgelopen. Check ook uw kinderen en huisdieren op teken. Teken zoeken vaak lichaamswarmte op en nestelen zich graag op benen, armen, schouders, romp, achter de oren, in oksels, ellebogen, knieholtes en rond de schaamstreek. Bij huisdieren op bepaalde plekken in de vacht.  Daardoor worden ze niet altijd direct opgemerkt. Vergeet ook niet uw kleding te controleren. Zitten ze vast op uw kleding, was dan uw kleding op 60 graden.
• Neem als u de natuur ingaat altijd een tekentangetje/ pincetje mee (verkrijgbaar bij drogist).

Wat te doen bij een teek/tekenbeet?

• Haal een teek  zo snel mogelijk weg! Hoe langer de teek in uw huid zit, hoe groter de kans dat hij ziekteverwekkers overdraagt.
• Gebruik geen alcohol, jodium, olie of andere middelen vóórdat u de teek verwijdert, maar pas als u de teek heeft verwijderd.
• Pak de teek met een puntig pincet zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek hem er rustig uit. Als een stukje van de kop in de huid achterblijft is dat ongevaarlijk. Dat komt er vanzelf weer uit, net als bij een splinter. Ontsmet hierna het beetwondje.
• Gebruikt u een andere tekenverwijderaar? Volg dan de gebruiksaanwijzing.
• Noteer wanneer en waar op de huid u gebeten bent. Houd tot drie maanden na de tekenbeet de huid rond de beet in de gaten. Let op het ontstaan van een verkleuring van de huid, een verkleurde rand rond de beet of klachten die passen bij de ziekte van Lyme. Neem dan zo spoedig mogelijk contact op met uw huisarts.

Brongebruik: RIVM. Foto: Wees nu extra alert op teken. Foto: Bigstock.