Door Bart Jonker 

Heemstede – Wat is er toch veel te zien in een tuin. Vandaag bespreken we de zweefvlieg (Syrphidae) en het fraaie en gezellige tuinklokje, oftewel de Campanula. 

Een wesp? Nee, een zweefvliegje
Wordt u ook weleens panisch van een wesp die voortdurend om u heen hangt? Kijk eens goed: misschien gaat het in dit geval wel om een zweefvliegje (Syrphidae) die in veel opzichten veel gelijkenis met de wesp vertoont. Vooral de zogenaamde fopwesp (Chrysotoxum) lijkt sterk op een wesp. En toch weer niet. Het zweefvliegje is onschuldig: het kan niet steken en is op zoek naar nectar en stuifmeel. Ze zijn daarom net zo nuttig als bijen en hommels, omdat zij ook planten kunnen bestuiven. Bovendien zijn er qua uiterlijk veel verschillen met de wesp. Het zweefvliegje is familie van de muggen en vliegen en heeft maar twee vleugels (een wesp heeft er als je goed kijkt vier). Het heeft ook geen wespentaille. Het wespenuiterlijk dient als camouflage tegen vogels die geen wespen lusten. Het zweefvliegje komt algemeen voor in tuinen, in velden en in bossen. Je ziet ze vaak met snel trillende vleugels in de lucht hangen, maar ze kunnen ook snel wegvliegen om hun vijanden te ontwijken. In Nederland zijn er ruim 363 soorten bekend. Sommige zweefvliegen hebben een hommelachtig uiterlijk. Deze soort dringt onopvallend een hommelnest binnen, zonder gestoken te worden. De larven van de Syrphussoort zuigen bladluizen uit. Kwekers in kassen zijn blij met de larven van deze soort, die een natuurlijke bladluisverdelger is. Nuttige beestjes dus. 

Campanula: een fraai tuinklokje
Een fraaie vaste winterharde plant en bodembedekker, de klokjesbloem (Campanula), die deze maand weelderig in bloei te zien is met zijn fraai paars tot violetblauw bloemen in de vorm van een klokje. Het gaat hier veelal om de soort Campanula portenschlagiana, die bloeit van juni tot en met september. Campanula kent wel 300 soorten, waaronder ook varianten met witte bloemen. Het is een meerjarige plant die niet veeleisend is en relatief sterk is. Campanula kan 20 centimeter hoog worden en de nectar van de bloemen zijn een ware traktatie voor hommels en bijen, maar ook voor bovengenoemde zweefvliegen. Oorspronkelijk is Campanula een bergplant en wil dus weleens omhoog kruipen tegen muurtjes en zich vasthechten aan stenen. Kan dus aardig woekeren, (vandaar ook wel de naam kruipklokje) maar is bovenal met de schitterende bloemen een gezellig sieraad voor uw tuin. Er zijn tevens soorten voor een mooie bloemenzee in een hangpot voorhanden, voor bijvoorbeeld uw balkon. Campanula staat het liefst halfschaduw. Ten slotte nog een pikant detail: het sprookje Raponsje van de gebroeders Grimm is naar de soort rapunzelklokje (Campanula rapunculus) genoemd. 

Foto boven: Een van de vele zweefvliegsoorten. Foto’s: Bart Jonker.