Door Bart Jonker

Heemstede – Op Jom Hasjoa, de dag van de Sjoa (Hebreeuws voor vernietiging), herdenkt de Joodse gemeenschap over de gehele wereld de moord op zes miljoen Europese Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog en de vernietiging van het getto van Warschau. In 1943 vond de vernietiging van dit getto plaats, naar aanleiding van een grote opstand tegen de nazi’s, een van de grootste massale opstanden tegen de wreedheden van de Duitse bezetter. 

Afgelopen maandagavond 6 mei werd door belangstellenden en nabestaanden van de Joodse oorlogsslachtoffers bij het Joods monument het Boek van de Namen op de Vrijheidsdreef de Jom Hasjoa herdenkingsdienst gehouden, onder leiding van Harald van Perlstein van Stichting Joods Monument Heemstede en rabbijn Shmuel Spiero. Bij deze herdenkingsceremonie waren burgemeester Falgun Binnendijk, wethouders Anneke Grummel en Sam Meerhoff en gemeentesecretaris Henriëtte de Vos aanwezig, alsmede voormalig staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten.  

“Wat we herdenken vanavond zijn de Joodse slachtoffers van de Sjoa. Niet alleen de Heemsteedse, maar alle slachtoffers van de Holocaust en de opstand in het getto van Warschau”, verklaarde Harald van Perlstein. “Vandaag noodzakelijker dan ooit, in een tijd waar Hamas een bloedbad in Israël aanrichtte en antisemitisme schrikbarend toeneemt, dus mogen we niet stil blijven.” 

Vervolgens nodigde hij burgemeester Falgun Binnendijk uit om de herdenkingskaars te ontsteken en de eerste tien namen van Joodse oorlogsslachtoffers op het monument te noemen met hun leeftijd. Verschillende aanwezigen lazen daarna de overige namen op het monument voor. Nadat alle namen waren genoemd, was er gelegenheid voor de aanwezigen om zelf de naam van een omgebracht Joods familielid te noemen, of hier iets over te vertellen. 

De ontwerper van het Joods monument, die dat ook voor Bloemendaal en Haarlem ontwierp, vertelde hoe het Joods Monument in Haarlem tot stand was gekomen. Op een Nationale Herdenking maakte hij kennis met Chris, een man die daar eenzaam stond met een spandoek en specifiek aandacht vroeg voor de Haarlemse Joodse slachtoffers. Dat bracht de ontwerper ertoe het Joods Monument voor Haarlem te realiseren. 

Rabbijn Spiero nam daarna het woord. Hij roemde de dapperheid van de Joden in de gruwelijke jaren 30 t/m 1945. “Heldendaden die ons ook nu zullen bijstaan in deze moeilijke tijden.” De rabbijn sprak na zijn toespraak een gebed uit in het Nederlands en in het Hebreeuws. Daarna werd een minuut stilte in acht genomen.

Tot slot was er gelegenheid om een steentje bij het monument te leggen, een Joods gebruik om de slachtoffers te herdenken.

Foto: Burgemeester Falgun Binnendijk legt een steentje neer, een Joods gebruik om de slachtoffers te herdenken. Fotograaf: Bart Jonker.