Door Bart Jonker 

Regio – Niet schrikken als je dit insect tegenkomt, al is de kans zeer gering: het vliegend hert (Lucanus cervus). Mireille Huiberts van het redactieteam spotte er eentje tijdens een weekendje op de Veluwe en maakte een foto van deze grootste kever van Nederland, in dit geval het wijfje, dat zeker 6 cm groot is. Op de andere foto het mannetje, met de kaken die op een gewei lijken en wel tot 8 cm groot is. Dankzij dit ‘gewei’ draagt deze kever de naam vliegend hert.  

Het vliegend hert is zeer zeldzaam in Nederland en staat op de lijst van bedreigde soorten. Hoewel het mannetje er vervaarlijk uitziet, is het volkomen onschuldig: de kaken kunnen niet veel en zijn vooral om te imponeren. Het vrouwtje daarentegen kan door boomschors boren met haar kaken en kan tot bloedens toe bijten.

Het vliegend hert leeft van boomsappen van vooral de zomereik. Ook willen ze wel sappen van rottend fruit likken. Het wijfje van het vliegend hert legt de eitjes in eikenstompen.  De larven hebben vermolmd hout nodig om te kunnen overleven. Het duurt vrij lang (minstens 3 jaar) voordat de larven volgroeid zijn. De geringe aanwezigheid in Nederland van bossen met zomereiken, voldoende vermolmd hout en de lange ontwikkelingstijd van de larven zorgen ervoor dat deze soort zo zeldzaam is.

Het dier wordt slechts af en toe gezien op de Veluwe, rond Nijmegen en in Zuid-Limburg. Daarnaast heeft het vliegend hert aardig wat te duchten van natuurlijke vijanden, zoals eksters, marters en dassen. In sommige landen wordt het vliegend hert zelfs als huisdier gehouden. In Nederland en België is het verboden om het dier te vangen, te doden of te houden en geniet het wettelijke bescherming.  

De Romeinen droegen vroeger regelmatig het gewei van het vliegend hert als amulet, dat voorspoed en geluk moest brengen. 

Foto boven: Vliegend hert, vrouwtje. Foto: Mireille Huiberts.