Tekst en foto’s: Bart Jonker

Overveen – Afgelopen vrijdag 19 april werd onder grote belangstelling op het PWN Bezoekerscentrum Nationaal Park Kennemerduinen in Overveen het eerste exemplaar van het boek ‘De Eerebegraafplaats in Overveen – 75 jaar beheer en beleving – ‘overhandigd aan burgemeester Ankie Broekers-Knol. Het boek is geschreven door George ten Hoope.

Alvorens George ten Hoope zijn presentatie begon, speelde trompettist Boni Rietveld eervol de reveille. George ten Hoope was van 1986 tot 2019 beheerder van de Eerebegraafplaats in Overveen.

Oorspronkelijke vindplek Hannie Schaft geheimgehouden
In zijn boek beschrijft George ten Hoope de Eerebegraafplaats vanuit zijn eigen beleving. Over zijn vader Gerrit ten Hoope, geboren op 13 mei 1902, die als 16-jarige jongen van Elburg naar Haarlem kwam. In Elburg was nauwelijks werk en zijn vader ging aan de slag als dekknecht bij rederij Bus te Haarlem.  In WO II verrichtte Gerrit ten Hoope ook werkzaamheden voor het verzet. Dat ging vaak goed, maar volgens het boek werd hij toch op het eind van de oorlog door de Duitse Sicherheitsdienst gearresteerd. Hij wist echter te ontsnappen en heeft zich drie dagen schuil weten te houden onder een brug op de Leidsevaart, totdat op 5 mei de bevrijding van Nederland een feit was. Gerrit ten Hoope was een van de mensen die in 1945  hielp met het opgraven van stoffelijke overschotten van verzetsstrijders, die door de Duitse bezetter waren gefusilleerd en provisorisch in de duinen waren begraven. In het duingebied werden 33 grafkuilen gevonden met de stoffelijke overschotten van in totaal 311 personen. Schokkende historische amateur filmbeelden hiervan werden tijdens deze boekpresentatie getoond. Deze beelden zijn destijds gemaakt door Dick Laan, beter bekend als de auteur van de kinderboekenserie Pinkeltje. Gerrit ten Hoope vond de plek waar verzetsstrijdster Hannie Schaft was begraven. Deze vindplek heeft hij nooit verteld en is bewust geheimgehouden. Dit uit angst voor communistische manifestaties die als eerbetoon gehouden zouden worden, aangezien Hannie Schaft een fervent aanhangster van het marxisme was. Het opgraven van deze lijken was geestelijk zwaar en traumatisch. Om dat te onderdrukken, werd overmatig jenever genuttigd door de opgravers. Dit leidde uiteindelijk tot het einde van het huwelijk van de ouders van George ten Hoope.

Van opening tot rijksmonument
Om deze gevonden personen op een eervolle plaats te begraven en te herdenken, werd op 27 november 1945 in de duinen van Overveen de Eerebegraafplaats Bloemendaal geopend. In totaal liggen hier 372 gefusilleerde verzetsstrijders begraven, waaronder Hannie Schaft. Gerrit ten Hoope werd de eerste beheerder en woonde in de woning op de Eerebegraafplaats, waar George zijn eerste stapjes zette en zijn leven doorbracht. In 1986 nam George het beheerderstokje van zijn vader over. Zo was hij 75 jaar verbonden aan deze plek. Thans is hij met pensioen. Met het boek wil George vooral de geschiedenis en betekenis van de Eerebegraafplaats als herinneringserfgoed belichten. “Het is een monument dat herinnert aan de oorlog, maar vooral aan de strijd om het behoud van onze vrijheid”, sprak hij. Later werd dit nog eens onderstreept in de toespraak van burgemeester Ankie Broekers-Knol.

Heemstedenaar Jaap Verschoor van Kantoor Verschoor Boekmakers tekende voor de fraaie uitgave van het boek. De presentatie werd naast burgemeester Broekers-Knol en Jaap Verschoor bijgewoond door oud-burgemeester Elbert Roest en Leon Bok, specialist funerair erfgoed van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.  Leon Bok nam het publiek mee in de totstandkoming van de Eerebegraafplaats als Rijksmonument, die op 28 oktober 2010 werd bekrachtigd. Boni Rietveld sloot de presentatie af met een muziekstuk op de trompet.

Het fraaie boek ‘De Eerebegraafplaats Bloemendaal – 75 jaar beheer en beleving –‘ (144 pagina’s) kost €19,95 en is onder meer verkrijgbaar bij de Boekhandel Blokker in Heemstede en Kantoor Verschoor Boekmakers via www.kantoorverschoor.nl.

Foto boven : V.l.n.r.: Oud-burgemeester Elbert Roest, Jaap Verschoor, burgemeester Ankie Broekers-Knol, George ten Hoope en Leon Bok.